zaterdag, december 23, 2023

Coaches Collectieven

 Hoe sterk is de eenzame coach?, dacht ik vroeger wel eens als ik met 5 speelsters naar Utrecht was afgereisd. Zo'n gevoel van eenzaamheid, duurde niet lang. Het bestond juist naast de extra saamhorigheid. Het ging immers nooit om wie er niet bij was en des te meer over wie er wel waren.

Twee kanten kwamen vandaag langs in een stukje podcast. 

Eerst de kijk van de gebroeders Zeeman (Gamechangers podcast) op het Sportgala en de prijzen. Natuurlijk heeft de roeicoach het verdiend, maar hoezeer gaat dan niet een uniek moment in de sportgeschiedenis verloren, als je niet de onwaarschijnlijke hegemonie van de wielerploeg in dit jaar in de spotlights zet? Zoiets komt geheid nooit meer terug. Dat betekent dat daar meer dan uitstekend gefaciliteerd is. Merijn Zeeman is uiteraard de eerste die zegt dat die prestaties niet alleen zijn verdienste zijn, maar die van het Team, de organisatie, het collectief Jumbo Visma.

Dan het punt dat de broeders gebruiken als illustratie bij de Game-changers serie: De andere kant van de medaille, vanuit het persoonlijke perspectief van Joop Alberda, topcoach van de vorige eeuw en daarna admiraal-buiten-dienst van de hele Nederlandse coachvloot: 

Op een gegeven moment wordt je ook eenzaam als coach. Niet zolang je de coach bent, die spelers coacht, maar misschien wel nog op een niveau daar boven. De coaches-coach, de super expert, die bijzondere resultaten heeft geboekt, hoeveel mensen heeft die nog om zich heen om echt mee te reflecteren? Kun je dat überhaupt nog wel, als je degene bent die toch echt overal de meeste ervaring en kennis met zich mee brengt?

Hier kan het oude grapje over het verschil tussen Onze Lieve Heer en de sportcoach. (OLH denkt zelden of nooit dat hij sportcoach is..) Dat gaat zeker niet op voor Joop, maar wat als je alleen nog maar "terug-reflecteert" en je ervaringen uit het verleden ter beschikking stelt, zonder dat daar het alles overheersende en altijd aanwezige: "Wat kan ik hiermee morgen voor mijn team betekenen???" nog als prikkel aan vast zit? Dat is voor de coaches die ik ken in elk geval hun reden van bestaan. Ontbreekt die, en zit je ook niet meer in een vorm van evenwaardig reflectie-collectief, dan ligt de eenzaamheid op de loer, inderdaad.

Wat kunnen deze overpeinzingen morgen betekenen? 

een voorstel: We voeren bij het sportgala een prijs in voor het Coaches Collectief van het jaar. 

bevestiging: Dankbaar voor de werkomgeving. Zo zie je maar hoe belangrijk de klus is om ook rond de studentensport in Groningen de samenhang en kruisbestuiving weer op gang te krijgen en duurzaam te maken.

motivatie: De meiden uit mijn eigen team vertellen hoe fijn ze zijn, als mensen, maar ook als reden van mijn bestaan.

Ik wens iedereen mooie reflecties en in zie jullie, in 2024.


luisteren: Broertjes Zeeman






zondag, oktober 22, 2023

Flipping the court

 Je hebt wedstrijden niet door zien gaan, je bent een speelster kwijtgeraakt, er waren er ziek en tot overmaat van ramp kunnen we maar 1 keer trainen deze week. 1 uur en twintig minuten Basketball en dan wil je ook echt "lekker" of "stevig" trainen. soms wordt dat dan juist niks. Quién espera mucho, puede poco esperar... zouden mijn Spaansen het Gabriel Garcia Marquez na zeggen.

Soms valt het tegen, soms valt het mee. Nu verkeren wij in de gelukkige omstandigheid, dat we een "graag" team zijn, Gretig in verbeteren, en ook dorstig naar nieuwe prikkels, en dat niemand dan ook een voorstel om zomaar een uur voor de training al bij elkaar te zitten, afwees.

Dus kwam het Deliberate Practice Plan -spel weer eens op tafel. Niet alles verbeteren, maar de aandacht richten op wat nu het meeste oplevert: Het werkt nog steeds.


De meiden maakten een bewuste keuze om iets te verbeteren wat het team naar hun eigen idee het best zou helpen in deze fase. Maar ze durfden dat ook uit te spreken en aan de anderen te laten zien. Mooi om de processen mee te mogen maken. Van iemand die simpelweg zegt: "ik wil gewoon altijd in de rebound, en zeg dat ook maar tegen me" of iemand die na eerste een hele waslijst overdenkingen te hebben opgeschreven, tenslotte zich beperkt tot een simpele schop onder de eigen kont  tot aan de filosofische wens toe om de Chaos te beheersen... Schitterend.

Gewapend met een plan kwamen ze daarna hun vloer op. De speelsters waren de baas op hun veld. Ze hadden de elkaar verteld waarin ze hun bijdrage, hun rol in de Mojo konden verbeteren. Als coach hoef je dan alleen maar te herhalen wat ze zelf net hebben gezegd en misschien af en toe een vraagje te stellen over de samenhang tussen de individuele verbeterplannen, en verder alleen maar toe te kijken.

Flipping the classroom. Vaker doen, coach..



vrijdag, juni 02, 2023

Basketball op papier


 De Nederlandse basketballcompetities zijn afgelopen. Geweldige wedstrijden gezien, waarbij wie wedde op de uitslag, zijn voorspelling in strijd zag op gaan. NBA-finals lopen nog, de Nederlandse mannenploegen verplaatsen het speelveld heen en weer naar België. De wedstrijden worden door mijn doortrainende Uilen en Moesjes met een schuin oog bekeken. Misschien steken we er nog wat van op.

Mijn gedachten gaan terug naar de tijd dat kennis nog macht was en dat die macht in de zomer werd uitgebreid op de Recyclage en Herhalings-clinics in Brugge. Daar bleek dat half Europa bezig was te proberen het meeste verstand van basketball te hebben. 

Ook buiten de clinics om werd er lang en hevig gediscussieerd, ook met Duvel en Tripel in de man. Ik herinner me een boel discussies, die over het algemeen leidde tot overtuiging nummer 1; dat de coach die het laatst het bord en de stift mocht vasthouden, gelijk had. 

Met name presses en slimme manieren om onder pressie uit te komen waren vaak onderwerp van zo'n discussie. Overtuiging nummer 2: Discusses over presses werden niet gewonnen door de laatste die de pen vasthield, maar steevast beëindigd door te stellen dat noch echte pressie, noch de oplossingen daartegen op papier werken. Ze werken op de vloer of juist niet. Het is psychologie, geen natuurkunde. 

Zo hebben we ongetwijfeld een van de meest historische finales meegemaakt tussen Donar en Leiden. Vooral de van de zijkant geschoten beelden van de laatste minuten moeten voorlopig op elke coachcursus en -clinic worden getoond als illustratie voor alle X&O fetisjisten: Wow. Dat is sport. Het werkt niet op papier of op een coachbord... maar op de vloer. Zoals mijn zeer gewaardeerde center en vloercoach Bonny Appelman altijd zei: " It is the Energy, Stupid!"